روده بزرگ
روده بزرگ بخشی از لوله گوارش است که بین روده باریک و مخرج قرار دارد ، طول روده حدود یک متر و نیم است. فراخ روده شامل قسمت های زیادی می باشد که هرگونه آسیب آن ها می تواند باعث بروز بیماری و اختلال در عملکرد روده شود. فراخ روده شامل قسمت های کورروده ، پس روده ، راست روده یا رکتوم است. وظیفه اصلی روده بزرگ ، هدایت مواد هضم نشده به خارج بدن است و فاقد چین و پرز است به همین دلیل نقش جذبی بسیار مهمی ندارد. هنگامی که مدفوع به راست روده می رسد به دلیل انقباضات واکنشی که در راست روده انجام می شود ، ماهیچه های بندآورنده دریچه یا اسفنگترمقعد شل می شوند و فرد دچار احساس دفع مدفوع می شود. تا انتهای این مقاله از دکتر وحید معتمدی ، بهترین متخصص بیماری های روده بزرگ در تهران ، همراه شوید..
بیماری های روده بزرگ
یکی از شایع ترین بیماری های روده مرتبط با سرطان روده است که در بین افراد بالای 50 سال رایج تر است. امروزه بیماری سرطان روده در بین جوانان نیز دیده شده است بنابراین تمامی افراد باید سبک زندگی صحیحی را انتخاب نمایند تا دچار بیماری های خطرناکی چون سرطان روده و آپاندیسیت نشوند. آپاندیسیت نیز از دیگر بیماری های مرتبط با روده است که بسیار شناخته شده است. بروز آپاندیسیت به عوامل مختلفی مانند یبوست ، انگلهای روده ، تورم روده بزرگ و عفونتهای عمومی روده بستگی دارد. اولین نشانه بیماری آپاندیسیت ، احساس درد در اطراف ناف است و لمس ناحیه راست شکم و زیر شکم بسیار دردناک خواهد بود .
درمان بیماری های روده بزرگ در تهران
تشخیص بیماری های روده می تواند دشوار باشد زیرا بیماری های مرتبط با روده در مرحله اول خوش خیم هستند و پس از گذشت مدتی به مرحله بدخیم می رسند و علائمی را از خود بروز می دهند . برای تشخیص بیماری های روده روش های مختلفی مانند انجام آزمایشات مختلف و کولونوسکوپی از طریق دستگاه کولونوسکوپ وجود دارد. جراح متخصص پس از بررسی علائم بیمار بهترین روش را برای تشخیص و درمان انتخاب می کند. بیماری های روده گاهی با روش های غیر جراحی درمان می شوند ولی گاهی تنها راه درمان بیماری های مرتبط با روده انجام جراحی است. بیماری ای چون سرطان روده بزرگ می تواند بسیار خطرناک باشد و منجربه مرگ فرد شود به همین دلیل توصیه می شود در صورت مشاهده علائم غیر طبیعی حتماً به جراح متخصص مراجعه کنید تا تحت معاینه قرار گیرید.
بیماری های التهابی روده
بیماری های التهابی روده به دو دسته تقسیم بندی می شوند. این دو دسته عبارتند از :
- کرون
- کولیت اولسراتیو
در ادامه به بررسی این دو بیماری خواهیم پرداخت.
بیماری کرون
بیماری کرون در بافت لوله گوارش ایجاد التهاب خواهد کرد. در بیشتر مواقع این التهاب به عمق بافت های آسیب دیده نفوذ کرده و می تواند با درد همراه باشد و فرد را ناتوان کند؛ در مواردی حتی ممکن است حیات فرد را تهدید کند. بیماری کرون می تواند انتهای روده کوچک یا سراسر روده بزرگ را درگیر کند.
علل بروز بیماری کرون
هنوز دلیل قطعی و مشخصی برای بروز این بیماری کشف نشده. استرس و رژیم غذایی از عوامل تشدید کننده کرون هستند اما نمی توان گفت که موجب بروز این بیماری می شوند. از دلایل احتمالی این بیماری می تواند نقص ایمنی و وراثت باشد.
سنین بیماری
احتمال بروز این بیماری در همه افراد با هر سن و جنسیتی وجود دارد اما معمولا در جوانان و قبل از شروع 30 سالگی مشاهده می شود.
عوامل خطر و تشدید بیماری
- سفید پوستی
- سابقه خانوادگی
- استعمال دخانیات
- داشتن رژیم غذایی پر چرب
- زندگی در شهر های صنعتی
- زندگی در آب و هوای شمالی تر
- مصرف دارو های ضد التهاب همچون ایبوپروفن ، ناپروکسن سدیم و دیکلوفناک سدیم
علائم کرون
در واقع در ابتدا علائم این بیماری کم بوده اما با گذشت زمان بیشتر خواهد شد و شدت پیدا می کند. البته ممکن است در ابتدا بیمار هیچ علائمی حس نکند و به یکباره با علائم شدید مواجه شود. در برخی مراحل بیماری علائم برای مدتی از بین می روند، که به آن دوره خاموشی گفته می شود. در این دوران بیماران نباید فکر کنند بهبود یافتند و باید مصرف دارو های خود را ادامه دهند.
اما از علائم این بیماری می توان به موارد زیر اشاره نمود :
- درد شکمی
- کاهش اشتها و وزن
- زخم های دهانی همچون آفت
- التهاب پوست ، چشم و مفاصل
- التهاب کبد و مجاری صفراوی
- تاخیر در بلوغ و رشد جنسی کودکان
- خستگی مفرط و احساس کمبود انرژی
- وجود خون تیره ، روشن یا مخفی در مدفوع
- دل پیچه که گاها با استفراغ و تهوع همراه است.
- اسهال شدید و مزمن که با مصرف دارو نیز قطع نمی شود.
- تب خفیف بر اثر التهاب یا عفونت که تا دو روز ادامه دارد.
- مشکلاتی همچون درد و خروج چرک و خون در نواحی اطراف مقعد
عوارض بیماری کرون
- التهاب
ممکن است التهاب تنها در دیواره روده یا در تمام روده پخش شود.
- انسداد روده
این بیماری دیواره روده را تحت تاثیر قرار خواهد داد و به تدریج موجب ضخیم یا باریک شدن آن می شود. این موضوع باعث مسدود شدن روده شده و از حرکت کردن مواد به داخل مجاری گوارشی جلوگیری خواهد کرد. در این حالت ممکن است حتی نیاز باشد تا قسمت آسیب دیده روده جراحی شده و از بدن بیمار خارج گردد.
- زخم ها
این زخم ها در دهان ، مقعد و حتی ناحیه تناسلی مشاهده می شوند.
در برخی موارد ممکن است زخم ها موجب ایجاد حفره بسیار کوچک در دیواره روده شوند و منجر به بروز فیستول گردند. فیستول نوعی تونل ارتباطی غیرعادی در نواحی مختلف بدن می باشد. در مواردی که فیستول به موقع درمان نشود، عفونت کرده و تبدیل به آبسه خواهد شد. در این شرایط حیاط انسان را تحت تاثیر قرار می دهد.
- فیشر مقعد
فیشر مقعد به شکاف های کوچک موجود در پوست مقعد گفته می شود که به هنگام دفع موجب بروز درد خواهد شد و ممکن است در نهایت منجر به ایجاد فیستول شود.
- سوء جذب مواد غذایی
اسهال ، درد شکمی و دل پیچه موجب می شود تا غذا خوردن و جذب کافی مواد غذایی در روده ایجاد مشکل کند. همچنین ممکن است باعث کم خونی ناشی از فقر آهن یا ویتامین ها شود.
- سرطان کولون
کرون یکی از عوامل مهم در بروز سرطان روده بزرگ می باشد.
سایر عوارض
کم خونی ، پوکی استخوان ، مشکلات کبدی و مجاری صفراوی از دیگر عوارض این بیماری می باشند.
بیماری کولیت اولسروز
کولیت اولسروز نوعی بیماری التهابی روده می باشد که موجب التهاب طولانی مدت و ایجاد زخم در دستگاه گوارش خواهد شد. این بیماری پوشش درونی روده بزرگ و مقعد را درگیر می کند. علائم این بیماری به صورت ناگهانی به وجود می آیند.
علائم بیماری
علائم کولیت اولسروز در همه مراحل یکسان نیست و در هر مرحله شدت آن متفاوت است. بسته به اینکه این بیماری کدام قسمت را درگیر کرده باشد، ممکن است علائم متفاوتی را داشته باشد:
- تب
- خستگی
- درد مقعد
- کاهش وزن
- درد شکم و دل پیچه
- عدم رشد در کودکان
- احساس دفع مدفوع شدید
- اسهال ، اغلب با خون یا چرک
- خون ریزی مقعدی ( دفع خون با مدفوع )
علل بیماری
علت بروز این بیماری هم هنوز کشف نشده. در گذشته پزشکان مشکوک بودند که احتمالا استرس و رژیم غذایی از عوامل بروز این بیماری می باشد اما امروزه این عوامل را تنها تشدید کننده بیماری می دانند. وجود نقص در سیستم ایمنی بدن می تواند یکی از علت های احتمالی بروز کولیت اولسروز باشد. البته وراثت یکی از دیگر از عواملی است که ممکن است در بروز این بیماری موثر باشد.
عوامل خطر کولیت اولسروز
- سیستم ایمنی
ممکن است یک باکتری یا ویروس موجب بروز بیماری شود. به این صورت که هنگامی که سیستم ایمنی با میکرو ارگانیسم مقابله می کند، تنها یک پاسخ غیر طبیعی از سیستم ایمنی موجب حمله به سلول های دستگاه گوارش و ایجاد علائم خواهد شد.
- سن
در بیشتر موارد کولیت اولسروز قبل از 30 سالگی رخ خواهد داد اما این بدین معنا نیست که بعد از این سن امکان بروز این بیماری وجود ندارد.
- سابقه خانوادگی
افرادی که در بستگان نزدیک خود سابقه این بیماری را دارند، بیشتر در معرض ابتلا به کولیت اولسروز می باشند.
عوارض بیماری
- خونریزی شدید
- از دست دادن شدید آب
- سوراخ شدن روده بزرگ
- بیماری های کبدی ( نادر )
- زخم در پوشش مخاطی دهان
- التهاب پوست و مفاصل و چشم ها
- ایجاد تورم و التهاب شدید روده بزرگ
- از دست دادن استخوان ( بروز پوکی استخوان )
- افزایش خطر لخته شدن خون در رگ ها و عروق
- در صورت طولانی شدن عوارض ، احتمال بروز سرطان افزایش می یابد.
روش های تشخیص بیماری
- آزمایش خون
- سی تی اسکن
- کولونوسکوپی
- نمونه گیری از مدفوع
- رادیوگرافی ساده شکم
